Bowie, boter en Bertolucci

Gisterenavond even naar Io e Te (‘ik en jij’) geweest, de nieuwe film van de oude meester Bernardo Bertolucci. Je weet wel, de man van The Last Emperor, Il Conformista en Novecento. Geweldige films waren dat, ze doen altijd weer verlangen naar meer. Maar ik vond er dit keer maar weinig aan. Slap gehark over twee dwarse puistenpubers die elkaar uiteindelijk in de armen vallen….

 io

Op het filmfestival van Rotterdam ging Io e Tu onlangs in première, en de regisseur was daarbij zelf aanwezig voor een praatje. Met zijn handig uitgespeelde charmes en zittend in een rolstoel zal hij de harten van de aanwezigen ongetwijfeld gestolen hebben. Anders was die film wellicht niet zo hoog geëindigd bij de publieks-polls, dunkt mij.

Io e Tu kreeg vervolgens vier sterren in de Volkskrant, en eigenlijk weet je dan dat je op je hoede moet zijn. De recensies van die VK-lui zijn immers steevast afgestemd op een lezerspubliek van welzijnswerksters, broodtrommeltjesambtenaren en onderwijs- en zorgfreaks. Ernstig verantwoorde en politiek correcte films krijgen dan de voorkeur, liefst eindigend met een happy end want we hebben het hier over de softe sector die gepleased moet worden.

Toch was ik wel benieuwd naar een aansluitend interview met Bertolucci in De Doelen. Dat was voor het programma College Tour, dus dat pikte ik gisteren bij thuiskomst meteen even mee. Wat is dat Uitzending Gemist dan toch een jofele uitvinding! Beetje jammer was het wel dat het gesprek met Twan Huys weer eens in gebrekkig Engels ging, altijd dat vergeefse gezoek naar nuances….

 bernardo

….hoewel het prima boterde tussen Twan en Bernardo.

Wel memorabel in dat interview zijn de woorden van schuld die Bertollucci uitsprak naar aanleiding van een scene uit zijn Last Tango in Paris. In die schandaalfilm uit 1972  –verboden in tal van landen waaronder ook zijn vaderland Italië-  zit een sexscene met een pakje boter die akelig dicht in de buurt komt van verkrachting. De toen 19-jarige Maria Schneider wist van niks, de ‘boterscene’ was namelijk diezelfde ochtend uitgedacht door Bertolluci en andere hoofdrolspeler Marlon Brando. Vooraf vertelde de regisseur haar er slechts in cryptische termen over, want (zo verklaarde hij later) hij wilde haar authentieke angst en schrik vastleggen in plaats van een geacteerde versie…. Maria Schneider heeft het hem nooit vergeven en hem sindsdien nooit meer willen spreken. “He was fat and sweaty and very manipulative, and would do certain things to get a reaction from me.”

‘Details   geen spijt’… Lekkere jongen die Bertolucci

Even terug naar Io eTu. Helemaal aan het eind (tijdens de ‘verlossingsscene’) heeft de soundtrack toch nog een leuke muzikale verrassing in petto: Space Oddity van David Bowie in het Italiaans, gezongen door Bowie zelf! ‘Ragazzo solo, ragazza sola’ (‘eenzame jongen, eenzaam meisje’) heet het dan. Tekstueel gaat het hier helemaal niet meer over de verdwaalde astronaut, maar heeft het een meer universele lading en gaat het over intermenselijke vervreemding. Eerst even de originele Italiaanse versie van The Computers:

Voor het verhaal achter dit liedje moeten we even terug naar 1969, toen Bowie zijn tweede LP opnam. Al meteen werd het nummer Space Oddity als een geval apart gezien, eigenlijk meer een novelty-song dan een serieuze album-track. Er werd dan ook een aparte producer voor bijgehaald (Gus Dudgeon). Space Oddity werd vervolgens een grote internationale hit. Behalve in Italie dan, want daar bleken er meer kapers op de kust. Bands als Equipo 84 en The Computers hadden hun eigen versies gemaakt en dreigden daar de hitparade mee de bestormen. Bowie zag al scheurtjes verschijnen in zijn strategie om de wereld te veroveren en besloot tot ingrijpen. Dus nam hij het gewoon zelf op, ook in het Italiaans. Daarbij maakte hij handig gebruik van de Italiaanse vertaling van The Computers, plus van de al bestaande backing-track van Gus Dudgeon. Fukkie Slim die gozert!

Met Maria Schneider is het overigens een tijdlang downhill gegaan, met drugs, overdoses en zelfmoordpogingen enzo. Later is ze daar weer aardig bovenop gekomen, al kreeg ze nooit meer echt goeie hoofdrollen toebedeeld. In een interview in de Daily Mail uit 2007 kon ze gelukkig alweer wat relativeren: “I like to see friends and go to the market and cook. But I never use butter to cook any more,” she laughs. “Only olive oil.”. In 2011 stierf ze aan k.

 

 

 

0

Comments

comments

One thought on “Bowie, boter en Bertolucci

  1. Had die Italiaanse Bowie ook al een keer ontdekt, maar wist niet het verhaal. Ander dieptepunt uit Bertolucci’s genre is The Dreamers.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *