Ach lieve lezer, was ik toch helemaal vergeten je te melden dat ik ergens afgelopen april was afgereisd naar de grootste platenbeurs ‘van de hele wereld en omstreken,’ zoals Bassie dat altijd zo mooi zei. Bij deze alsnog! Maar poeh zeg, dat was wel even wennen. Nu eens niet relaxed op het fietsje afzakken naar de Jaarbeurs zoals dat de laatste pakweg 25 jaar tweejaarlijks een vanzelfsprekendheid was geworden. Nee, dit keer ging het naar Den Bosch toe. Eerst het hele end met de sprintercity en na het uitstappen nog een kwartiertje stief met de benenwagen. Gek genoeg moet je om bij de Brabanthallen te komen als het ware teruglopen naar Utrecht, langs de spoorbaan, dat leek het extra vermoeiend te maken. Maar zeuren mocht ik niet, zeker niet toen ik onderweg aan de ellende in Oekraïne en Syrië begon te denken, je begrijpt heus wel wat ik bedoel.
Nu moet ik eraan toevoegen dat de oude Brabanthal (toen nog in het enkelvoud, bouwjaar 1931, thans een rijksmonument) mij wel iets zegt. Zonder dat ik het nou meteen tot een magische plek zou willen bestempelen hoor. Wat is daar voorgevallen dan? Nou, het was in het jaar 1966 dat The Rolling Stones daar hun tweede Nederlandse optreden gaven, twee jaar na hun beruchte Kurhaus-gig. Dus om nu een keer een stap te mogen zetten in die min of meer iconische plek was voor mij als het ware half the fun. Overigens, naar verluidt gaven de Stones er destijds naar verluidt een weinig memorabel en routinematig showtje weg, ze gooiden er met hun hippe pet naar. Al zouden meerdere Nederbeat-acts nog járen nadien trots verkondigen dat ze toen in het voorprogramma van de Stones stonden. Wacht ik pak er effe wat archiefspul bij uit die tijd:
Als locatie voor een platenbeurs acht ik de Brabanthallen echter zeer geschikt, kan ik bij deze rapporteren. Sterker nog: vanwege het ontbreken van het knellende kader van de veel grotere verzamelaarsbeurs (zoals in de Jaarbeurs), had de platenbeurs nu ineens alle ruimte om zichzelf te zijn. Zeer zelfbewust strekte het zich nu behaaglijk als een krolse kater uit over drie grote hallen, waarbij de gangpaden breed genoeg waren om elke associatie met gevoelens van stress uit te bannen. Goed, het was wel even wennen allemaal en één pinautomaat is echt veels te weinig voor zoveel volk (ikzelf stond een klein half uurtje in de wachtrij, denkend aan Noord-Korea en die arme Oeigoeren). En als de volgende keer de catering ook wat exclusiever verzorgd is dan zul je zien dat Oeteldonk een nieuw begrip wordt in internationale verzamelaarskringen.
Van het luxe wereldje van de platenverzamelaars maak ik nu even een dollemanssprong naar de harde realiteit van de early NYC-hiphop-scene. Een act die destijds zeer van zich deed speken was BOOGIE DOWN PRODUCTIONS uit de Bronx, of uit de Boogie Down Bronx moet ik eigenlijk zeggen, want zo noemden die jongens dat oord zelf altijd. KRS ONE en Scott La Rock heetten de MC en de DJ, je hebt vast weleens van ze gehoord toch? Samen vormden ze een explosief mengsel, de titel van de eerste twee BDP-albums ‘Criminal Minded’ en ‘By All Means Necessary’ uit ’87 en ’88 spreken wat dat betreft boekdelen. En dan moet ik eigenlijk ook nog wijlen Miss Melody noemen, zij rapte mee en was de vrouw van KRS ONE.
Nu was de Bronx in de jaren ’80 nog een levensgevaarlijke plek. Vraag maar aan Scott La Rock want hij werd er in 1987 doodgeschoten toen hij simpel een ruzie probeerde te sussen Het betekende meteen het einde voor BDP en tevens het begin van een spetterende solo-carrière voor KRS ONE dat tot op de dag van vandaag voortduurt. Knowlegde Reigns Supreme Over Nearly Everyone, zoals zijn naam voluit luidt, is zijn principes altijd trouw gebleven. Bij hem geen blinde woede gericht op allerlei minderheden (hoeren, joden, flikkers, Koreanen, zoals bijvoorbeeld bij NWA het geval was). Nee, zeer welbespraakt legt hij met veel mededogen voor de medemens keer op keer de kwalijke structuren bloot die achter veel leed en onrecht schuil gaan. Tot het grote publiek drong KRS (daarom?) niet echt door, al kent iedereen zijn opruiende knaller ‘Sound of the Police’ wel. In de Franse banlieue-film La Haine uit 1995 vormde dat nummer zelfs het knetterende hoogtepunt toen een film-dj dit nummer met Edith Piaf’s ‘Je Ne Regrette Rien’ ging mixen. Legendarisch!
Heb ik je overigens weleens verteld over mijn VHS-manie? Terwijl in de vroege jaren ’90 al mijn maten buitendeurs hun saturday night aan het vieren waren zat ik zelf wekelijks op zaterdagavond eenzaam en alleen hiphop-clips te tapen van Yo!MTV Raps. Mijn videorecorder werd er helemaal gestoord van! Een mooie rij videobanden is wat er nu van resteert. Niet dat ik dit spul sindsdien vaak afgedraaid heb, nauwelijks eigenlijk, want dat er ooit (snel daarna zelfs) zoiets als YouTube zou komen had niemand in die tijd kunnen bevroeden.
Big Joe Krash staat ook ergens op die VHS-tapes en hij was destijds eventjes het alter ego van KRS ONE. ‘Break the Chain’ heette zijn miniscule hitje, het werd begeleid door een animatie-clipje dat hooguit een enkele keer door Yo! MTV Raps werd uitgezonden. Met moeite slaagde ik er destijds in de 12 inch van dat nummer te scoren. Niet zo heel gek was dat want Big Joe Krash was eigenlijk slechts bedoeld als stripfiguur, mede bedacht door tekenaar Kyle Baker en gemodelleerd naar KRS ONE. Bij Marvel Comics was een gelijknamig comic-boekje verschenen met daarbij bijgevoegd de cassette van Big Joe Krash. Maar ja, probeer daar maar eens aan te komen. Tot Den Bosch dan!
Hoe bestaat het, zeg: 30 jaar na dato vind ik in de Brabanthallen alsnog de heilige graal. Dat wil zeggen: het comic-boekje inclusief de bijbehorende cassette. Op die cassette staan vijf nummers waaronder ook Break The Chain. Het grappige is: de cassette en de comic lopen synchroon. Je kan dus de comic gaan lezen en tegelijkertijd de cassette afdraaien, beide braken dezelfde teksten uit. Het mooie is ook, en daar is goed over nagedacht: steeds als we dan KRS ONE het woordje ‘word!’ horen uitroepen betekent het dat je een bladzijde kan omslaan! Net als zijn alter ego onderwijst KRS ONE de jeugd en helpt hij daarbij de ketting van onwetendheid te doorbreken. Zweer geweld af, kanaliseer je woede en vergeef je naasten, is zijn boodschap. Goeie zaak!
Terug naar de platenbeurs. Zoals ingewijden wel weten, de move van Utrecht naar Den Bosch was ingeven door de woede die organisator Record Planet voelde na het op het laatste moment eenzijdig afgelasten van de beurs in de Jaarbeurs. In november 2021 was dat. Plotselinge, totaal onverwachte en totaal onnodige corona-maatregelen van de Jaarbeursdirectie vormden de steen des aanstoots. Bij wijze van ‘wraakactie’ zegde Record Planet prompt de samenwerking met Utrecht op om vervolgens hun kampement in Den Bosch op te slaan. Maar kijk nu eens. Morgen, op zondag 5 juni vinden er in kutstadje Utrecht maar liefst drie platenbeurzen tegelijkertijd plaats. Toe maar! Eentje op het Janskerkhof, eentje op de Vechtsebanen en eentje in de Werkspoorkathedraal. Die laatste is het bijzonderst want wordt georganiseerd door… Record Planet. ‘A new spectacular venue’ zeggen ze op hun website. Kennelijk zijn ze Utrecht nog niet vergeten en zijn ze voorzichtig op hun schreden aan het terugkeren. Een goede zaak vind ik, want vergevingsgezindheid is een onderschatte deugd. Vraag maar aan KRS ONE.
0