Van onze correspondente
Chris Dreja, medeoprichter en ritmegitarist van The Yardbirds, is op 79-jarige leeftijd overleden. Hij viel vaak wat weg naast de legendarische gitaristen die in zijn band passeerden – Eric Clapton, Jeff Beck, Jimmy Page – maar zonder Dreja had er eenvoudigweg geen Yardbirds bestaan. Hij stond aan de basis van een groep die halverwege de jaren zestig de fundamenten legde voor alles wat daarna in rockmuziek mogelijk werd.
The Yardbirds begonnen in Londen als bluesband, maar groeiden met hun gruizige energie en avontuurlijke improvisaties uit tot een kweekvijver voor experiment. De naam kwam voort uit Amerikaans slang, waar het woord werd gebruikt voor soldaten in opleiding. Tegelijk verwees het naar de bijnaam van jazzsaxofonist Charlie ‘Bird’ Parker. De combinatie van straattaal en muzikale erfenis maakte de naam passend voor de jonge Londense band die zich bewoog tussen blues en experiment.
The Yardbirds gingen de geschiedenis in door de opeenvolging van drie leadgitaristen die later tot de absolute grootheden van de rock zouden behoren: Eric Clapton stapte in 1963 in maar verliet de band al in 1965 uit onvrede over hun commerciële koers. Jeff Beck nam het stokje over en bracht de groep naar de voorhoede van de psychedelische sound, tot ook hij vertrok. In 1966 volgde Jimmy Page, eerst kort naast Beck, daarna als enige gitarist. Hij was de directe opmaat naar de oprichting van Led Zeppelin.
Dreja’s ritmespel hield de band bij elkaar wanneer Clapton, Beck of Page hun versterkers weer eens op 11 zetten. Zijn slagwerk gaf structuur aan nummers als For Your Love en Shapes of Things, waar Britse beat plotseling psychedelische kleuren kreeg. Het zijn die vroege spanningen tussen pop, blues en experiment die The Yardbirds tot een sleutelfiguur maken in de overgang naar psychedelica, hardrock en uiteindelijk punk.
Toen de band in 1968 uiteenviel, kreeg Dreja van Jimmy Page de uitnodiging om als bassist mee te gaan in de nieuwe formatie, die destijds enkele maanden als The New Yardbirds door het leven ging. Hij sloeg het aanbod af om zich volledig op fotografie te richten. Zijn bekendste werk werden de iconische foto’s bij het debuutalbum van Led Zeppelin, vastgelegd vlak nadat de groep haar nieuwe naam – naar een grapje van Keith Moon – had aangenomen.
Als fotograaf werkte Dreja in New York, waar hij assistent was van grootheden als Irving Penn en Dick Richards. Hij bouwde een eigen praktijk op en portretteerde iconen als Bob Dylan, Ike & Tina Turner, Andy Warhol en de Righteous Brothers.
In 1983 keerde Dreja terug naar de muziek. Samen met oud-Yardbirds Jim McCarty en Paul Samwell-Smith richtte hij Box of Frogs op, met John Fiddler als zanger in plaats van de inmiddels overleden Keith Relf.
In de jaren negentig volgde alsnog een reünie onder de oude vlag The Yardbirds, wat in 2003 leidde tot het album Birdland. Na meerdere beroertes moest Dreja uiteindelijk definitief stoppen. Van de oorspronkelijke oprichters van de band zijn inmiddels alleen McCarty en Samwell-Smith nog in leven. McCarty (82) blijft de naam The Yardbirds tot op de dag van vandaag live uitdragen, zij het in steeds wisselende bezettingen.
Hard werken om Jeff Beck te laten schitteren . Dreja staat links.