Beck is te gek en wel hierom

Aanstaande vrijdag verschijnt Colors, de dertiende langspeelplaat van Beck.  We hebben er ruim drie jaar op moeten wachten. Het was namelijk alweer in 2014 dat Morning Phase verscheen. Weet je nog: dat was zijn eerste fatsoenlijke plaat sinds het hartkapotverscheurende Sea Change uit 2002. Colors belooft ook veel goeds, want het is zo’n beetje Beck’s Apocalyps Now geworden. Het lukte maar niet om de plaat af te krijgen. Vorig jaar was er bij wijze van voorproefje al de single Dreams. Dat was een fijne liedje op op te dansen en smaakte naar meer. Een nieuw album liet echter “om productionele redenen” maar steeds op zich wachten. Tot aanstaande vrijdag dus. Daarna zul je weken lang in alle mediaas struikelen over de heer Hansen. Maar waarom zou je eigenlijk ook alweer naar zijn muziek luisteren? Ik geef je zes redenen.

1 Beck Hansen is een kunstenaar

Dat is natuurlijk nogal logisch als je hele familie kunstenaar is. Beck’s vader is David Campbell, een wereldberoemd arrangeur die op platen van Carole King en Marvin Gaye te horen is en die de strijkers zo lekker laat klinken op platen van Muse, Metallica en Evanescence. En ook weer op de vorige plaat van zijn zoon, trouwens. Daarnaast maakt David muziek voor films. Voor Brokeback Montain bijvoorbeeld. Beck’s moeder is Bibbe Hansen, een van de Warhol-babes. Zij speelde met Edie Sedgewick in verschillende films van de witharige Slowaak. Bibbe’s vader is dan weer Al Hansen, een wereldberoemd fluxusartiest en vriend van John Cage en Yoko Ono. Al is vooral bekend van zijn performance art. Zijn meest bekende werk is Piano Drop, waarbij hij (je raadde het al) een piano van een gebouw kiepert.

Piano Drop op muziek gezet door Tim Hecker

Beck, kortom, was gedoemd artiest te worden. Hij is muzikant, maar heeft in zijn video’s veel aandacht voor het visuele aspect. En de genen van zijn opa zijn ook aanwezig. Ik herinner me nog goed hoe zijn optreden in Vredenburg in 1996 ontaardde in een wilde happening, waarbij Beck en zijn bandleden met paardenmaskers op zoveel mogelijk chaos probeerden te veroorzaken.

2 Beck is een boegbeeld van de patatgeneratie

De patatgeneratie (in Amerika natuurlijk Generation X) komt langzaam maar zeker aan de macht en dat betekent dat ze steeds meer positieve kenmerken toebedeeld krijgt. Werd deze generatie vroeger nog weggezet als lui, zonder idealen en flegmatiek, tegenwoordig roemen we late dertigers en vroege veertigers om hun flexibiliteit en vermogen om verschillende levensrollen moeiteloos met elkaar te verbinden.

Beck is er ook zo een. Geboren in 1970 liet hij zich inspireren door de totale muziekgeschiedenis van de jaren 30 tot de late jaren 80. Dat hoor je duidelijk terug in zijn muziek. MTV Makes Me Wanna Smoke Crack, zijn eerste single uit 1992, is onvervalste DIY slackerfolk. Hij vindt er nog weinig publiek voor. Dat verandert snel als datzelfde MTV een jaar later ieder uur zijn  Harmony-Korine-achtige videoclip van Loser (1993) laat zien.

Stem van een generatie

Loser klinkt flink eclectisch, met invloeden uit blues, hiphop, folk en indierock en met een tekst die Beck onmiddellijk spreekbuis van zijn (en mijn) generatie maakt. Want geef toe: tijd is inderdaad een stuk was dat op een termiet valt die stikt in de splinters. Op Odelay uit 1996 doet de Beckster er nog een schepje bovenop en husselt vijftig jaar popmuziek tot een smakelijke cocktail. De bijbehorende videoclips zijn het schijfje sinaasappel en het papieren parasolletje.

Parasolletje

3 Beck zet iedereen voortdurend op het verkeerde been

Mellow Gold, Becks debuutplaat uit 1994 is een muzikaal allegaartje dat wereldwijd in de smaak valt bij blanke studenten die van hiphop, Neil Young, The Butthole Surfers, ironie en softdrugs houden. Snel na Mellow Gold verschenen op verschillende labels twee platen met nummertjes die Beck in de periode voor 1994 had gemaakt. Dat klonk vergeleken met Mellow Gold allemaal nog veel meer alsof het thuis met een cassetterecorder was opgenomen (wat ook het geval was). Niemand begreep wat ze nu precies met die plaatjes aan moesten. Fans die meer van hetzelfde verwachtten kwamen bedrogen uit en liefhebbers van lo-fi huisvlijt wisten dat Beck dat werk allang achter zich gelaten had. Fluxusverwarring alom!

Ook na Mellow Gold bleef Beck platen uitbrengen die nogal van stijl wisselden. Op het uitbundige Odelay volgde de folkplaat Mutations, waarna hij ons met Midnite Vultures met vette Prince-funk om de oren sloeg. Van alle markten thuis dus, die jongen en niet bang om hier en daar wat fans te verliezen. Het zorgt bij elke nieuwe plaat wel steeds voor gemopper van lieden die nog steeds wachten op de échte opvolger van Odelay, of juist van Mutations.

Beck laat zich inspireren door de Braziliaanse psychedelica van Os Mutantes

4 Johnny Cash houdt van Beck

Zoals nu wel duidelijk mag zijn beheerst Beck nogal wat verschillende muziekstijlen. Met zijn versie van het hillbillygenre maakt hij grote indruk op Johnny Cash (of in ieder geval op de persoon die Cash’s repertoire samenstelt). Cash kiest Becks Rowboat voor zijn American Recordings. Hier vertelt Johnny er alles over en laat Beck een traantje.

5 Beck is de meest relaxte beroemde aanhanger van L. Ron Hubbard

Dé grote olifant in de kamer voor liefhebbers van de muziek van Beck is zijn scientologische geaardheid. Kun je met goed fatsoen houden van de muziek van een lid van een enge sekte? Het antwoord is ja. Anders dan mafkezen als Tom Cruise en John Travolta weet Beck zijn levensovertuigelijke afwijking aardig in de klauwen te houden. Hij valt er in ieder geval niemand lastig mee. Beck is dan ook een sektelid van de tweede generatie. Zijn ouders hebben hem ermee aangestoken. Je kunt het hem dus nauwelijks kwalijk nemen dat hij gelooft dat Xenu, de dictator van de galactische confederatie, er 75 miljoen jaar geleden voor gezorgd heeft dat alle mensen gespleten persoonlijkheden hebben en ze die alleen door dianetics kunnen ontrafelen. Het is gewoon deel van zijn opvoeding, net zoals anderen in verhaaltjes over God, Jezus, dan wel Allah of Boeddha geloven. We kunnen het hem dus vergeven. Vooral ook omdat hij ondanks alles gewoon goede muziek maakt. Bij andere scientologymuzikanten (ik zal hier zwijgen over Juliette Lewis) is dat een heel ander verhaal, met misschien Isaac Hayes en Doug E. Fresh als de andere uitzonderingen.

6 Beck is een gevoelschmensch

Beck draagt zijn hart op zijn mouw, zoals de Engelstaligen zo mooi zeggen. Hij maakt uitbundige platen als hij in zijn sas is en tranentrekkende treurplaten als het even wat minder gaat. Vooral verdriet brengt het beste in hem boven. In 2002 schreef hij in een week tijd de nummers voor Sea Change. Dat was vlak nadat een langdurige verkering was uitgegaan en zijn scharrel Winona Ryder hem ook nog eens gedumpt had. Sea Change is een klassiek breakup-album die in het rijtje Blood On The Tracks en Rumours past.

Becks vorige plaat was weer zo’n verwerkingsalbum. Beck kampte met ernstige hernia-klachten en kon daardoor lange tijd nauwelijks muziek maken. Zijn voorlaatste werk was daarom geen afgerond album, maar slechts de bladmuziek ervoor. Fans mochten het zelf afmaken. Morning Phase (een eufemisme voor Mourning Phase?) was wel weer een gewone plaat en klinkt als de weerslag van een verwerking van een fikse tegenslag. De plaat staat stijf van de stemmige strijkers en Beck tokkelt zijn gitaar langs flink wat mineurakkoorden. Toch klinkt het geheel hoopvol en uplifting. Ideaal voor de zondagmiddag.

Vorige jaar verscheen dus als voorproefje van zijn nieuwe plaat de single Dreams. Dat is weer van een geheel ander laken een pak (zie ook puntje 3). Het klinkt als de opgetogen Beck die we kennen van Odelay. De gevoelsbarometer van de heer Hansen lijkt duidelijk weer op “bestendig” de staan. Vrijdag weten wij meer.

Nieuw liedje

 

0

Comments

comments