Hoera, alweer een boek over punkrock uit!

Punk 45, The Singles Cover Art of Punk 1976-80 heet het ding. Ruim 366 pagina’s dik, ik kocht het zomaar bij Plato Utrecht voor slechts € 42,99, maar dan heb je ook wat. Opmerkelijk is dat het uitgegeven is door Soul Jazz, want wat zullen we nou krijgen, dat is toch een platenlabel? Nou, daar blijk ik dan aardig naast te zitten want een snelle blik op hun website leert dat ze zich al eerder op het boekenuitgeefpad hebben begeven (als Soul Jazz Books) met uitgaven over o.a. Bossa Nova/Brazilië, Voodo/Haïti, Dancehall/Jamaica, en nog wat.

Maar dan toch: Soul Jazz Records, die re-issuën toch voornamelijk vergeten parels uit het zwarte domein der popmuziek, zoals van die geweldige funk-, soul-, reggae- en skacomplilaties? Wat motten zij dan in de punkhoek? Goeie vraag van mezelf, ik heb er geen antwoord op. De enige plausibele reden lijkt mij dat Soul Jazz-baas Stuart Baker hier zijn ouwe punkhart laat spreken, want hij is één van de twee co-auteurs van het boek.

De afgelopen maanden deed Soul Jazz al eerder punky van zich spreken met twee spraakmakende en smaakvol samengestelde lp/cd-compilaties. Die hieronder belicht op verfrissende wijze de (veelal onbekend gebleven) USA-70s-scene, terwijl die hierboven zich toelegt op tijdgenoten uit de UK. Lp’s/Cd’s en boek horen bij elkaar, ze zijn complementair aan elkaar zogezegd.

Belangrijke kracht achter boek en cd’s is de onvermoeibare Jon Savage. Hij was ooit ooggetuige van de Londense punkrockrevolutie en sindsdien komt hij maar niet van dat onderwerp los. Al een mensenleven lang blijft hij dan ook maar reflecteren op het verschijnsel, zowel als journalist (Mojo), als schrijver (o.a . England’s Dreaming) als als muzieksamensteller. En altijd maar weer die vertrouwde high-brow commentary on popular culture…

 Al lezend loop je ook tegen decepties aan: zo blijkt deze post-punk knaller van A Certain Ratio…..

….in werkelijkheid een ordinair covertje van een 70s disconummer

Inmiddels zijn er honderden boekenplanken volgeschreven over punk en post-punk, het genre dat tussen 1976 en 1980 zulk een enorme explosie aan creativiteit ontketende. Niet alleen op het gebied van muziek, maar ook qua fotografie, mode en noem maar op. In korte tijd gebeurde er achterlijk veel en we kunnen wel stellen dat de hele punkethiek van do-it-yourself tot op de dag van vandaag tot de verbeelding blijft spreken, niet in het minst in deze tijden van crisis en terugtrekkende overheid en bla bla bla.

Veel van al die eerder verschenen boeken gingen in op de muziek zelf, op specifieke bands,  of op bepaalde scenes, of op het uiterlijk van bands en fans. Maar de laatste jaren is er ook veel aandacht voor de vormgeving van het genre. Twee jaar terug zag ik in Arles, Frankrijk bijvoorbeeld een giga, stadsbrede expo hierover. Dus zalen vol platenhoezen, posters, flyers, fanzines enzo. Gek hoor, al die gestencilde zooi van weleer is stilaan museumfähig geworden. De ooit zo spontane, als weggooicultuur bedoelde uitingen zijn nu alleen nog achter dikke platen glas te bewonderen.

Jochie, wat zoek je toch? Iggy blow-up op grote punktentoonstelling in 2011 in Arles, Zuid-Frankrijk.

In ‘Punk 45, the singles cover art of punk 1976-1980’ wordt nu ingezoemd op de vormgeving van de hoes van sec de 45-toeren single. En de 45-toeren single, dat was bij uitstek de motor achter de punkrock-revolutie natuurlijk. Heel veel beeld (op elke pagina een hoesje ge-reprood + wat verklarende tekst erbij) dat wordt afgewisseld met veel tekstuele aandacht voor ontwerpgrootheden als Peter Saville (Factory), Gee Vaucher (Crass), Jamie Reid (Pistols) en Barney Bubbles (Stiff). Afijn, wat een gelul allemaal, hierbij mijn drie hoofdconclusies na het lezen van het boek:

–       1) Verfrissend dat men nu eens (terecht) voor een globale aanpak gekozen heeft. Frankrijk krijgt de credits als land waar de eerste punk-45s-met-fotohoesjes uitkwamen (1969/ Real Cool Time van Iggy and the Stooges!), Japan en Belgie doen ook mee, en zelfs Nederland blijft niet achter met the The Filth en The Suzannes.

–       2) Toch wel een beetje pervers van mij om zo’n koffietafelboek over platenhoesjes te kopen, terwijl ik al zeker de helft van al die afgebeelde platen zelf in huis heb!

–      3) De Engelse scene kennen we nou zo onderhand wel, of heeft weinig verassends meer in petto. Maar oh my God, dan die Amerikaanse scene! Behoudens enkele steden die het destijds tot enige globale bekendheid schopten (New York, Akron, Boston, Cleveland, San Fransisco, Los Angeles), blijkt steeds meer dat er overal, in allerlei uithoeken van dat enorme land, de mooiste independent pareltjes tot stand kwamen. Juist door de uitgestrektheid van het land en de desinteresse bij de media kon men daar in relatieve rust vaak een eigen geluid (en beeld) ontwikkelen. En shit zeg, die shit wordt nu pas echt ontdekt! Luister bv eens naar The Twinkeyz als je durft:

Comments

comments