Is Rosanne Cash wel bij machte tot ontroeren?

Lijkt ze qua uiterlijk op de ouwe Cash? Hm nee, dat mondje misschien een beetje. Zingt ze dan als de ouwe Cash? Hm nee, niets dat daarop wijst eigenlijk. Lijken de verhalende aankondigingen tussen de nummers door dan misschien op die van hem? Ja die wel! Op gedragen toon vertelt ze bij wijze van intro’s over de burgeroorlog, over de zuidelijke staten, over de machtige rivier de Mississippi en over de voorvaderen en de voormoederen Cash. Wie op zulke momenten zijn ogen sluit en een denkbeeldige stemvervormer aanzet hoort terstond Johnnie Cash praten. De vraag is alleen: is dat bestudeerd of is dat bloed dat kruipt waar het niet gaan kan?

Ik zal je eerlijk zeggen, na een paar maanden met regelmaat op Spotify naar Rosanne Cash geluisterd te hebben was ik eigenlijk nog geen cent wijzer van haar geworden. Met die platen van haar is niks mis hoor, maar tegelijkertijd pakken ze je niet bij je strot, ze krijgen geen vat op je, je krijgt er geen stoot van onder de gordel. Hoe kan dat nou? Al in april had de Volkskrant bij wijze van vooraankondiging op bijna intimiderende toon geschreven dat niemand dit concert mocht missen. Uniek eenmalig Nederlands optreden in TiVre van de dochter van de legende! Ongetwijfeld in een mum van tijd uitverkocht! Onder geen beding te missen! Het stond er allemaal letterlijk. Nou heb ik meestal al snel een eigen meninkje paraat maar als het over country gaat ben ik meestal wat onzekerder en vaar ik graag op de mening van anderen. Dus op dezelfde dag dat het artikeltje verscheen zaten bij mij in da pocket al da tickets.

Even tussen haakjes: Johnnie Cash trouwde in 1954 met de Italiaans-Amerikaanse schoonheid Vivian Liberto. Met haar kreeg hij vier dochters waarvan Rosanne de oudste is. Door allerlei vormen van schuinsmarcheren, door pillekes slikken en alcohol-‘misbruik’ liep dat huwelijk op de klippen. De opvoeding van de vier nam moeder vervolgens op zich. Twee jaar later trouwde Johnnie met June Carter, een telg uit de Carter Family. Die hele sentimentele Hollywood-draak ‘Walk The Line‘ gaat over zijn tumultueuze relatie met haar. Toen June Carter in 2003 stierf zag Johnnie geen reden meer om verder te leven, heel mooi volgde hij haar luttele maanden later in de dood.

Vader en dochter in 1976

Okay, zijn we weer terug bij zijn dochter. Country, zei ik daarnet? Nou, juist dát kon ik op Spotify zo slecht ontdekken. Eerder zou ik Rosanne Cash’ muziek poprock-americana willen noemen, of rootsrock-country. Naast wat rustig getoonzette momenten staan er ronduit lompe nummers tussen. Dan zit er zo’n mediocre drummer vier minuten lang lomp te hakken op zo’n mediocre countrybluesrockmotiefje…. Ik weet wel: bij Amerikaanse artiesten moet je er altijd bij bedenken dat ze niks hebben om op terug te vallen, en dat de schoorsteen ook bij hen moet roken. Dat dus ter nuancering.

Ook uit 1976 is deze poster. Deze hing laatst op de grote Mojo-tentoonstelling in Delft.

Maar gelukkig, op het podium van de Grote Zaal TiVre is alles anders. Voor een volle zaal (uitverkocht is wat anders) komt Rosanne Cash onder luid applaus op. Ze heeft slechts één muzikant meegenomen, godzijdank niet die drummer. Het is haar producer annex echtgenoot John Leventhal, al 24 jaar zijn ze samen zegt ze, terwijl ze hem een verliefde blik toewerpt. Beiden pluggen een semi-akoestische gitaar in. Achter het duo staat pontificaal een grote zwarte vleugel opgesteld. Die moeten we meer zien als een sfeerbrengend podiumattribuut zo blijkt, want het ding zou gedurende zowat het hele optreden -het lijkt wel een Nick Cave-concert! –  vrijwel onaangeroerd blijven.

Als een soort Lenny Kuhr staat Rosanne daar. Best wel knap en goed geconserveerd (botoxje?) is ze voor haar 64 jaar. Een trotse pose, het hoofd lichtjes naar achteren gekanteld, haar weelderige, kastanjerood geverfde haarbos valt mooi over haar schouders. Haar ogen zijn niet op haar gitaarspel gericht maar op ergens in de verte. Het is duidelijk Rosanne Cash-de-zangeres die we hier te zien krijgen, het gitaarspel laat ze grotendeels over aan haar ventje. Niet slecht bekeken want hij blijkt een ware snarenvirtuoos. Met dusdanig veel souplesse, venijn en originaliteit beroert hij de snaren dat hij haar af en toe compleet dreigt te outclassen, en dat is vast niet de bedoeling. Iemand wijst me er intussen op dat twee out-snoertjes uit zijn gitaar steken, en die zijn weer gekoppeld aan twee versterkers, dus vandaar ook dat bijzondere en rijke geluid waarschijnlijk.

Rosanne heeft duidelijk wat te zeggen. Van Trump deugt helemaal niks natuurlijk (van ellende knijpt ze even haar ogen dicht) en met het recente ‘She Remembers Everything’ geeft ze een soort van eigentijds feministisch manifest af. Toch moeten we de ware prijsnummers elders zoeken: dat zijn covertjes. “I’m Moving On’ van Hank Snow, ‘Ode to Billy Joe’ van Bobby Gentry, ‘Long Black Veil’ van (moest ik effe opzoeken) Lefty Frizell en nog wat. Heel mooi gedaan! Maar betekent dit dan ook dat Rosanne Cash op eigen kracht tekortschiet en meevaart op de grote naam van haar vader en van anderen? Voor een gedeelte is dat zeker waar, durf ik wel te stellen. Tegelijkertijd is La Cash een grande dame natuurlijk. Al sinds de late jaren ‘70 maakt ze platen, en passant werkte ze samen met de groten der popmuziek (Costello, Petty, Kristofferson, Springsteen). Bij haar thuis op de Manhattense schoorsteen staat een heel rijtje Grammy Awards en nog meer silverware nonchalant te pronken. Respect en enige terughoudendheid zijn dus zeker op zijn plaats. Maar toch… als de niet-misse huis-dj’s na afloop Loretta Lynn’s klassieke ‘Coal Miners Daughter’ op de platenspeler mikken weet je weer precies wat je al die tijd miste: een karakteristieke stem, een snik, een povere arbeidersachtergrond, armoede als leerschool, een survivors instinct, een innerlijke noodzaak..

0

Comments

comments