Ook de punk danken wij aan Joop den Uijl

Mijn oma had een ongelooflijke hekel aan Joop den Uijl. Niet vanwege zijn politiek (daar snapte ze eigenlijk niet zoveel van), maar omdat zijn boord altijd zo morsig oogde, zijn das altijd scheef zat en zijn pak er altijd uitzag alsof hij erin geslapen had. Joop gaf namelijk geen fuck om hoe hij eruitzag en trok zijn das waarschijnlijk met opzet scheef. Gewoon om generatiegenoten en de gevestigde orde tegen de haren te strijken. Joop was namelijk een geboren rebel en dwarsligger. Niet zo gek dus dat historici van het Britse kwaliteitsblad “MOJO” onlangs hebben ontdekt dat ome Joop de geheime aartsvader van de punk is.

Dat zit zo: omdat Stunde null van de punk zich dit jaar precies veertig jaar geleden voordeed wijdt genoemd kwaliteitsblad daar een groot deel van zijn februarinummer aan. Dat levert allemaal leuke artikeltjes op. Bijvoorbeeld over hoe Joe Strummer en THE CLASH elkaar vonden of hoe THE SEX PISTOLS hun eerste demo maakten. Daarnaast geeft het blad een overzicht van de tien bestverkochte singles van 1976, die door hun onuitstaanbare braafheid het beslissende zetje gaven aan de punkbeweging.

Deze tien singles waren de spreekwoordelijke zoetsappige druppels die de emmer der verdragelijkheid deden overlopen. In dat rijtje zien wij trouwe top-2000-favorieten als Save Your Kisses For Me van BROTHERHOOD OF MAN, December, 1963 (Oh, What A Night) van THE 4 SEASONS, A Little Bit More van DR HOOK. Maar ook: Mississippi van de formatie PUSSYCAT uit Brunssum.

pussycat

Pussycat op de zwarte lijst

Daar ligt dus de regelrechte link met Joop “Sinterklaas” den Uijl. Iedere Nederlander weet dat Limburgers tot in de jaren zeventig het grootste deel van hun tijd onder de grond doorbrachten. Zij delfden in hun mijnen de steenkool die de brandstof was voor de economische groei van de rest van het land. Maar toen eind jaren zeventig internationaal de klad in de kolenhandel kwam, sloot Den Uijl de mijnen. De Limburger moest toen ineens op zoek naar ander emplooi en tijdverdrijf. Het gevolg: Nedcar in Borne, carnaval, een Limburgse dependance van het CBS in Heerlen en PUSSYCAT in Brunssum.

PUSSYCAT was het muzikale gevolg van de logische samensmelting van de succesvolle lokale metalband SCUM en het zangtrio DE DRIE ZINGENDE ZUSJES van de drie zingende zusjes Betty, Marianne en Toni Kowalczyk. Toen Toni trouwde met Lou Willé, zanger van RICKY RENDELL & HIS CENTURIONS, trad ook Lou toe tot de band die dus inmiddels PUSSYCAT was gaan heten.

Mississippi was aanvankelijk een vullertje voor een cassettebandje met demo’s dat de band voor platenmaatschappijen had gemaakt. Het was geschreven door Werner Theunissen van indorockband THE ENTERTAINERS. De band zelf vond er niet zoveel aan, maar platenbons Eddy Hilbert van EMI-Bovema hoorde bij eerste beluistering de kassa al rinkelen en wist er wel raad mee. En hij hoorde het goed. Mississippi was een in 1975 en 1976 een hardnekkig megahit over de hele wereld en zorgde in die jaren voor een verdubbeling van het bruto provinciaal product van Limburg. Tegelijkertijd was het het laatste zetje dat Britse punknozems nodig hadden om een muzikale revolutie te ontketenen.

pussycat 2

Pussycat met Toni “spleetje” Willé

Samenvattend kunnen we concluderen dat het sluiten van de mijnen dus niet minder dan een geniale politieke zet is geweest van ome Joop. Hij moet geweten hebben dat het ontnemen van georganiseerde dagbesteding in de zuidelijkste provincie van Nederland automatisch zou leiden tot allerlei burgerlijke vermaaksuitingen door de inwoners. Hij vermoedde ongetwijfeld dat de brave Limburgse volkscultuur al snel en genadeloos zou botsen met latente subversieve elementen in binnen- en buitenland, met als enig mogelijke uitkomst de start van de punkbeweging in Londen. Die punkbeweging zou, met zijn anarchistische trekken en defaitistische levenshouding, zijn partij en alles dat zich er ter linkerzijde van bevond vervolgens jarenlang politiek gewin brengen. Daarmee lag de weg open voor een duurzaam progressieve politieke koers in Nederland. En zo geschiedde. Bijna.

Tot genoegen van mijn oma stak Den Uijl’s nemesis Andries van Agt (smetteloos wit boord, das onberispelijk recht) er in 1977 een genadeloos Rooms stokje voor door de sociaal-democraten, ondanks enorme stembuswinst, buiten de regering te houden. Dat zorgde er vervolgens voor dat niet alleen een subcultuur, maar grote delen van de Nederlandse bevolking in opstand kwamen. Massale stakingen, volks- en vakbondsdemonstraties waren het gevolg. Joop won dus uiteindelijk alsnog. Eind goed, al goed.

Het wordt tijd dat iemand dit verhaal eens in een mooie minidocumentaire samenvat, inclusief diepte-interviews met de Drie Zingende Zusjes. Hopelijk leest de redactie van Andere Tijden mee.

(Met dank aan Koenraad en Snoei)

2

Comments

comments

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *